- Konu Başlıkları
- Güneş Kremi Nasıl Seçilir? Kaç Faktör Güneş Kremi Kullanmalısınız?
- UVA Nedir? Güneş Kremi Seçimi Yaparken UVA Önemli mi?
- Güneş Kremleri Nasıl Seçilmelidir?
- Dikkat Edin!
- Güneş ve Solaryumun Cildimize Zararları Nelerdir?
- Güneş Kremi Nasıl Kullanılır?
- Güneş kremi kullanımına özen gösterin!
Güneş Kremi Nasıl Seçilir? Kaç Faktör Güneş Kremi Kullanmalısınız?
Güneş kremleri cildimizi güneşin zararlı etkilerinden koruyarak cilt yaşlanmasını geciktirir ve aynı zamanda deri kanseri riskini de azaltır.
Modern güneş kremleri ilk olarak 1920’li yıllarda güneş yanığından korunmak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. Daha sonraki yıllarda ise, güneşin insan cildine uzun dönemde verdiği zararlar anlaşılmıştır. Bu nedenle güneş kremleri günümüzde kanserden korunma ve güneşe bağlı yaşlanmayı engellemek amacıyla da kullanılmaktadır.
Güneş ışınları deri kanseri gelişimine yol açan en önemli faktörlerin başında gelmektedir. Güneşin zararlı etkilerinden UV (ultraviyole) ışınları sorumludur. Güneş koruyucu kremler UV ışınlarına bağlı gelişen ciltteki kollajen ve elastinin tahribini engellemektedir. Doğru güneş kremi seçimi ile cilt yaşlanmasını geciktirmektedir. Ayrıca güneş koruyucu kremlerin deri kanseri riskini azalttığı çalışmalarla kanıtlanmıştır. Şimdi güneş kremi seçimi nasıl olmalı, güneş kremi nasıl kullanılır, güneş kremi kaç faktör olmalıdır?
[widget-160]
UVA Nedir? Güneş Kremi Seçimi Yaparken UVA Önemli mi?
UVA yani ultraviyole A ışığı; güneş ışığının bir segmentidir. UVB gibi o da deri kanserlerinden ve deri yaşlanmasından sorumlu tutulmaktadır. Bu nedenle kullanacağınız kremin hem SPF 50+ hem UVA filtreli olması çok önemlidir. "Broad spectrum" yani geniş spektrum ibaresi olan güneş kremleri bu özelliğe sahiptir.
Güneş Kremleri Nasıl Seçilmelidir?
Koruma Faktörü
Güneş kremi seçiminde dikkat etmeniz gereken ilk unsur, koruma faktörüdür. Güneş kremi kaç faktör olmalı sorusunun yanıtı ise şu şekildedir: Güneş koruyucuların etkinliği, güneşten koruma faktörü (SPF) ile gösterilmektedir. Örneğin; SPF 15 UVB ışınlarını %93 filtrelerken, SPF 30 %97 filtreler bu yüzden yaz aylarında en az 30 SPF, tercihen 50+ SPF ürünlerin tercih edilmesi gerekmektedir.
Cilt Tipi
Güneş kremi seçiminde dikkat etmeniz gereken bir diğer unsur da cilt tipidir. Güneş kremleri seçilirken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus cilt tipidir. Ayrıca cildimizde ek bir hastalık olup olmadığı da büyük önem arz etmektedir. Cildin yağlı veya kuru olmasına göre özellikle yüze uygulanacak güneş koruyucu da değişkenlik göstermektedir. Yine akne, rozasea (gül hastalığı) gibi cilt rahatsızlıklarında özel dizayn edilen güneş koruyucuların tercih edilmesi gerekir. Cilt tipinizi bilmiyorsanız dermatologunuza başvurunuz.
Dikkat Edin!
Çocuklar, güneş ışığına maruz kalmaktan daha fazla etkilenme eğilimindedir. Bu nedenle, çocuklar için güneş kremlerinin daha yüksek SPF (Güneş Koruma Faktörü) içermesi ve güneş ışınlarına karşı daha etkili koruma sağlaması önerilir.
Güneş ve Solaryumun Cildimize Zararları Nelerdir?
Solaryum ve güneşin cilde zararları şu şekilde sıralanabilir:
- Kırışıklıklar ve Deri Yaşlanması: Güneş ışınları deri yaşlanmasına yol açan çevresel faktörlerin başında gelir. Özellikle erken yaşlarda maruz kalınan UV ışınlarına bağlı güneş hasarı deri yaşlanması sorununa yol açmaktadır.
- Cilt Lekeleri (Pigmentasyon): Güneş cilt renginde açılma ve koyulaşma gibi renk değişikliğine sebep olabileceği gibi kılcal damarlanmaların artışına (telenjiektazi) da yol açabilmektedir. Bu yüzden güneş kremi seçimi dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.
- Çillenme: Özellikle açık renk cilde sahip olan kişilerde, yanaklar, burun, omuzlar gibi güneşe daha sık ve yoğun maruz kalan bölgelerde gelişen açık kahverengi lekelenmelerdir.
- Solar Lentigo (Güneş Lekeleri): Yoğun güneş hasarına maruz kalan kişilerde; yüzde, kulaklarda, ellerin dış kısımlarında izlenen kırmızı, üzeri kabuklu olabilen deri değişiklikleridir. Ancak güneş kremleri ile güneş lekeleri önlenebilmektedir. Uzun dönem güneş hasarına bağlı ciltte gelişen bu lezyonlar şekil ve renk değişikliğine uğrarsa lentigo maligna denilen cilt kanserinden ayrımının yapılması amacıyla mutlaka dermatolog tarafından muayene edilmelidir.
- Aktinik Keilit (Güneşe Bağlı Dudak Hasarı): Solar lentigodaki hasarın dudaktaki şekli olarak değerlendirilir. Özellikle alt dudakta kuruluk, kabuklanma, çatlama şeklinde bulgu vermektedir. Kansere dönüşüm riski olduğundan mutlaka dermatolog tarafından değerlendirilmelidir.
- Katarakt: Gözdeki lensin hasarlanmasına bağlı gelişmekte ve görme problemlerine yol açmaktadır.
- Deri Kanserleri: Vücutta iyileşmeyen yaralar, büyüme gösteren, kanama yapan benler şeklinde kendini gösterebilmektedir. Bu yüzden vücutta oluşan şüpheli her lezyon dermatolog tarafından değerlendirilmelidir.
[widget-161]
Güneş Kremi Nasıl Kullanılır?
- Dışarı çıkmadan yarım saat önce güneş gören bölgelere eşit şekilde dağıtarak sürülmesi gerekmektedir. Kulak kepçeleri, kellerde saç dökülmeleri olan ve güneşle temas eden bölgeler ve ense bölgesi de ihmal edilmemelidir.
- Suya dayanıklı ürünlerin tercih edilmesi büyük bir avantaj sağlamaktadır.
- Kış aylarında günde bir defa, yaz aylarında ise 2 saatte bir yenilenmesi gerekmektedir. Böylece koruyucu etkisi gitmeden tazeleme işlemi yapılmaktadır.
- Suya dayanıklı güneş kremleri de dâhil olmak üzere deniz ve havuzdan çıktıktan sonra güneş kremi mutlaka yenilenmelidir.
- Dudaklar için de güneşten koruyucu, en az 30 SPF içeren dudak kremlerinin kullanılması gerekmektedir. Unutulmamalıdır ki deri kanserleri dudaklarda da gelişebilmektedir.
- Hiçbir güneşten koruyucu fiziksel korunma kadar etkili olamamaktadır. Güneşin yoğun olduğu saatlerde güneş gören bölgeleri mümkün olduğunca kapatacak kıyafetler, şemsiye, şapka, gözlük vb. kullanılması oldukça önemlidir.
- Güneş yanığı ve güneş kremi seçimi gibi konularda dermatolog desteği almanız da gerekir.
Güneş kremi kullanımına özen gösterin!
Güneş ışınları ciltte DNA hasarına neden olabilir. Bu hasar, cilt hücrelerinin yapısal ve işlevsel bozukluklarına yol açabilir ve cilt sağlığı üzerinde uzun vadeli etkilere sahip olabilir.
Yazar: Doç. Dr. Sevil Savaş Erdoğan
