- Konu Başlıkları
- Benler Tehlikeli Midir?
- Tehlikeli Benler (Displastik ve Konjenital Nevuslar ) – Hangi Tip Benler Tehlikeli?
- Derinin Bene Benzeyebilen Diğer Yapıları
- Dikkat Edin!
- Benler Nasıl Görülür?
- Benler Neden Çıkar?
- Ben Tedavisi: Benler Nasıl Yok Edilir?
- Benlerle İlgili Öneriler
Benler Tehlikeli Midir?
Benler çoğunlukla kanser tehdidi oluşturmasa da bazı durumların varlığının saptanmasında mutlaka bir dermatoloğa başvurulmalıdır. Genellikle bir kişinin vücudunda 20 veya daha fazla sayıda ben mevcuttur. Koyu tenli kişilerde bu sayı daha azdır. Benler genellikle kahverengidir. Bunun nedeni deride melanin pigmenti üreten özel hücrelerin yani melanositlerin varlığıdır. Peki, benler tehlikeli midir, hangi benler risklidir, ben aldırmak zor bir işlem mi?
[widget-156]
Tehlikeli Benler (Displastik ve Konjenital Nevuslar ) – Hangi Tip Benler Tehlikeli?
Bazı benlerin, kanser oluşturma riski tespit edilmiştir. Bu tip benler, melanom olarak da bilinen, bir çeşit deri kanserine dönüşebilmektedir. Melanoma dönüşebilecek benler için genellikle ailesel yatkınlık olduğu bilinmektedir. Bu nedenle ailesinde melanom hikayesi olan kişilerde benlerin takibi çok önemlidir. Ayrıca özellikle çocuklukta geçirilen güneş yanıkları, melanom riskini artırmaktadır.
100 kişiden birinde, doğumsal bene rastlanmaktadır. Bunlara konjenital nevüsler adı verilmektedir. Konjenital nevüsler, 5 cm’den daha büyük çaplı ise genellikle dermatologlar tarafından takibe alınmaktadır.
Unutmayınız; “doğumsal benler, kansere dönüşmez” düşüncesi yanlıştır. Çünkü bu benler, doğumdan sonra gelişenlere göre melanom gelişimine çok daha yatkındır.
Displastik nevüsler veya atipik nevüsler olarak bilinen benler ise ortalamadan daha büyük ve düzensiz şekillidir. Ayrıca birden fazla alacalı renkler içerebilirler. Displastik nevüslü kişilerde ortalamanın üzerinde melanom gelişimi görülmektedir. Bu kişiler; bir dermatolog tarafından deri kanseri gelişimi açısından ben haritalaması ile benler düzenli olarak takip edilmelidir.
Derinin Bene Benzeyebilen Diğer Yapıları
Derinize daha yakından bakarsanız, ben olmayan kahverengi lekeler görebilirsiniz. Çiller bunların çoğunluğunu oluşturmaktadır.
Çiller genellikle güneş teması olan bölgelerde, yüz, boyun, kollar ve sırtta görülmektedir. Güneş teması çilleri koyulaştırır. Sarışınlar ve kızıllarda çillenme çok daha fazladır.
Orta ve ileri yaşta bene benzeyen, deriden kabarık, kahverengi yapılar fark edilebilmektedir. Bu yapılar genellikle yüzde ve gövdede olan; kahverengi, sanki deriye yapıştırılmış izlenimi veren, yağlı görünümlü lezyonlardır. Bu lezyona “seboreik keratoz” denir. Seboreik keratozlar tamamen iyi huylu deri oluşumlarıdır.
Yaşla birlikte artan el sırtı, ön kol ve yüzde çok sayıda açık kahverengi, deriyle aynı seviyede lezyonlara “solar lentigo” adı verilmektedir. Bunlar ayrıca yaş noktaları olarak da adlandırılmaktadır. Solar lentigo ve seboreik keratoz dermatoloğunuz tarafından kolayca tanınır ve kanser oluşturmazlar.
Benler tehlikeli mi konusunda dikkat edilmesi gereken en önemli konu dermatoloğunuza danışmadan kendi hastalığınıza ait teşhis ve tedavi yaklaşımlarından kesinlikle sakınmanız gerektiğidir.
Dikkat Edin!
Büyümenin yanı sıra, benlerdeki kaşıntı, kanama, kabuklanma veya ağrı gibi belirtiler de cilt kanserinin işareti olabilir.
Benler Nasıl Görülür?
Benler tehlikeli mi diye merak edenler için bir de benlerin belirtisinden bahsedelim. Genel olarak benler ilk ortaya çıktıklarında kahverengi – siyah renkli ve deriyle aynı seviyededir. Zaman içinde genişler ve üzerinde kıl gelişebilir. Yıllar geçtikçe deriden kabarık ve daha açık renk alabilir veya hiç değişmeyebilir. Birçok ben yavaşça kaybolmaktadır. Kimileri ise deriden o kadar kabarır ki, küçük bir sap geliştirir, düşer ya da kopar.
Benler Neden Çıkar?
Kişi doğmadan önce benlerin belirlendiği düşünülmektedir. Benlerin çoğu çocukluk döneminde ortaya çıkar ve yirmili yaşlarda maksimum sayıya ulaşır. Nadir olarak daha geç dönemlerde de tehlikeli ve tehlikesiz benler çıkabilmektedir.
Güneş maruziyeti, maruz kalınan alanlardaki benlerin oluşumu için risk faktörüdür. Benler, güneş maruziyeti sonrası koyulaşabilmektedir. Gençlik yılları ve hamilelik boyunca benler koyulaşıp, büyüyebilir ve yeni benler oluşabilir.
Ben Tedavisi: Benler Nasıl Yok Edilir?
Benlerin çoğunluğu kanser tehdidi oluşturmamaktadır. Dermatoloğunuz benin zararsız olduğunu söyleyebilir veya beninizin tamamını veya bir kısmını çıkarabilir. Çıkarılan benler mikroskop altında incelenmektedir. Tehlikeli benler ve tehlikesiz benlerin incelenmesi basit ve zararsız bir işlemdir. Et beni aldırma işlemi mutlaka bir profesyonel tarafından yapılmalıdır.
Lezyonda kanser şüphesi olsa bile, çıkarılması kanserin yayılımına neden olmaz. Eğer çıkarılan bende kansere dönüşüm saptanırsa, çevre dokunun da çıkarılması gerektiği için ikinci bir müdahale gerekmektedir.
Dermatolog tarafından benin zararsız olduğu söylense bile, kişi itici görüntüsü ve rahatsız etmesi nedeniyle beninden kurtulmak isteyebilir. Bu durumda en yaygın yöntem; benlerin çıkarıldıktan sonra mevcut yaranın dikilerek bölgenin kapatılmasıdır. Bu basit ve zararsız bir işlemdir, sonrasında kalacak iz riski ben büyüklüğüne ve derinliğine göre değişmektedir..
Ben aldırma işlemleri birçoğu dermatologlar tarafından yapılabilmektedir. Eğer; tekrar oluşuyorsa doktorunuza başvurmanız gerekmektedir.
Unutmayınız, “bene bıçak vurulmaz” halk arasında yanlış bilinen bir bilgidir. Aksine dermatoloğunuzun şüphe duyduğu ve çıkarılmasını önerdiği tehlikeli benler derhal alınmalıdır!
[widget-157]
Benlerle İlgili Öneriler
Birçok kişi benlerinin olduğu bölgeye tıraş yaparken huzursuz olur. Tıbbi çalışmalara göre; benli alanın tıraşlanması veya kesilmesi beni kansere dönüştürmez. Kişiyi çok rahatsız eden, sık kanayan benler, kanser riski taşımasalar da çıkarılabilmektedir.
Bazı benlerin üzerinde kıllar olabilir. Bu kıllar deri yüzeyine kadar makasla veya tıraş bıçağı ile kesilebilir veya dermatoloğunuzca iticiliğinden rahatsız olduğunuz benler çıkartılabilir.
Düzenli aralıklarla kendi benlerinizi incelemeniz, erken dönemde melanom belirtilerini tespit ve tedavi etmek açısından hayati önem taşımaktadır. Beninizi incelerken (İngilizce olarak belirtilerin baş harflerinden oluşan) ABCDyöntemi unutulmamalıdır.
Vücudunuzda 30 yaşından sonra farkettiğiniz yeni çıkan şüpheli tüm lezyonlar mutlaka dermatolog tarafından değerlendirilmelidir. Hangi tip benler tehlikeli diyorsanız ABCD yöntemi aşağıdaki gibidir:
Asimetri (Asymmetry): Benin bir yarısının diğer yarısıyla uyum göstermemesidir.
Benin sınırlarında düzensizlik, silinme, pürüzlenme görülmesidir.
Renk(Color): Benin bütününde renk farklılığı olması veya kahverengi, siyah, kırmızı, beyaz veya mavilik saptanmasıdır.
Çap(Diameter): Çapının kalem ucu silgisinden büyük olması veya zaman içinde genişlemesidir.
Eğer bir bende bu değişikliklerden herhangi biri saptanırsa; hemen bir dermatoloğa başvurulmalıdır.
Beniniz sürekli kaşınıyorsa, üzerinde hassasiyet mevcutsa,
Ailenizde melanom tanısı almış olan varsa,
Doğumsal beniniz mevcutsa,
Görüntüsü sizi endişelendiren beniniz varsa ya da herhangi bir bende kısa bir süre içinde değişiklik gözlemlediyseniz mutlaka dermatolog ile görüşmeniz gerekmektedir.
