- Konu Başlıkları
- Aşırı Terleme Tedavisinde Kullanılan Yöntemler
- Aşırı Terleme Nedir?
- Aşırı Terleme Kimlerde Görülür?
- Aşırı Terlemeyi Arttıran Durumlar Nelerdir?
- Aşırı Terlemenin Bulguları Nelerdir?
- Aşırı Terleme Sorununa Eşlik Edebilecek Hastalıklar Nelerdir?
- Aşırı Terleme Tedavisi Nedir?
- Öneriler
Aşırı Terleme Tedavisinde Kullanılan Yöntemler
Aşırı terleme, farklı nedenlere bağlı olarak vücudun her bölgesinde ortaya çıkabilen ve sosyal yaşamda rahatsızlık yaratan bir hastalıktır.
Aşırı terleme, dinlenme halinde veya sıcak olmayan havalarda da terleme durumudur. Kişileri sosyal yaşamda oldukça rahatsız eden bu durumun çeşitli tedavileri bulunmaktadır. Yazımızda aşırı terleme nedir, aşırı terleme kimlerde görülür, aşırı terleme için öneriler nelerdir gibi tüm sorularınıza yanıt bulabilirsiniz.
[widget-152]
Aşırı Terleme Nedir?
Aşırı terleme, sıcak olmayan havalarda ve dinlenme durumunda terlemenin meydana gelmesini ifade etmektedir. Vücut dengesi için salgılanan ter salgısının normalden fazla olmasıdır. Ter bezlerinin ter salgılamasını sağlayan sempatik sinir sisteminin aşırı aktif olması nedeniyle ter bezlerinden aşırı ter salgılanır. Toplumda sık görülen, sosyal ve psikolojik rahatsızlığa neden olabilen bir hastalıktır.
Aşırı Terleme Kimlerde Görülür?
Aşırı terleme;
- Kadın ve erkeklerde eşit sıklıkta olur
- Erişkin dönemde şikâyetlerde azalma olabilse de genellikle hayat boyu sürer.
- Genetik faktörlerden kaynaklı olabilir.
- Avuç içi ve ayak tabanı terlemesi genellikle çocukluk döneminde başlar.
- Koltuk altı-yüz terlemesi genellikle ergenlik döneminde başlar.
Aşırı Terlemeyi Arttıran Durumlar Nelerdir?
Sıcak hava ve aynı zamanda psikolojik stresle birlikte terlemede artış meydana gelebilmektedir. Aşırı terleme nedenleri çeşitli olabilir.
Aşırı Terlemenin Bulguları Nelerdir?
Aşırı terleme sıklıkla başka bir hastalık olmadan yani bölgesel terleme şeklinde olur. Ancak bazı hastalıklar ve bazı ilaçlar da aşırı terlemeye neden olabilmektedir. Bu durumlarda terleme bütün vücut bölgelerinde görülür ve uykuda da devam eder. Bu hastalıklar;
- Tiroid bezinin fazla çalışması (hipertiroidi),
- Lenfoma gibi bazı kanserler,
- Verem (tüberküloz),
- AIDS,
- Feokromasitoma (böbrek üstü bezlerinin fazla çalışması) ,
- Kalp kapakçık iltihapları (endokardit) gibi hastalıklardır.
Aşırı Terleme Sorununa Eşlik Edebilecek Hastalıklar Nelerdir?
Terleme şikâyeti olan hastalarda aynı zamanda ayak mantarı, kasık mantarı, siğil gibi hastalıklar daha sık görülür.
Aşırı Terleme Tedavisi Nedir?
Aşırı terleme tedavisi için farklı yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler;
- Topikal tedaviler (kremler): %20 alüminyum klorid ve % 6.25 alüminyum tetraklorid içeren bazı kremler hafif terleme şikâyeti olan hastalarda tercih edilebilmektedir. Bu kremler ter bezlerinin salgı yapmasını engelleyerek ter salgısını azaltır. Aşırı terleme şikâyeti olan hastalarda ilk tercihtir. Özellikle koltuk altında aşırı terleme olan hastalarda etkili olabilmektedir. Yan etkileri uygulanan bölgede yanma hissi ve tahriştir. Fakat nadiren görülmektedir.
- İlaç tedavileri: Glikoprilat ve oksibutin içeren bazı ilaçlar aşırı terleme hastalığında kullanılabilmektedir. Bu ilaçların yan etkileri arasında ağız kuruluğu, görme bozukluğu, idrar yapmada güçlük yer almaktadır. Bu nedenle çok fazla tercih edilmezler. Psikolojik strese bağlı aşırı terleme şikâyeti olan hastalarda beta blokör grubu ilaçlar da kullanılabilmektedir.
- İyontoforez: Bir elektrot yardımıyla su içinde el ve ayaklara akım verilmesi yöntemidir. Uygulanan bölgede ter bezlerini bloke ederek aşırı ter salgısını önler. Özellikle el ve ayak terlemesinde tercih edilmektedir. 3 hafta; haftada 5 gün uygulama şeklinde başlanır. Her seans20 - 40 dakika sürer. 15 seans sonrası seans sıklıkları azaltılarak etkinlik sağlandığında seanslara 10 günde 1 olacak şekilde devam edilir. Yan etkileri cilt kuruluğu ve tahriştir. Ayrıca hamilelik ve kalp pili olanlar kişilerde bu aşırı terleme tedavisi kullanılmamalıdır.
- Botoks: Botilinum toksin aşırı terleme olan bölgeye uygulanır. Özellikle koltuk altı bölgesinde terleme olan hastalar için etkili bir yöntemdir. Diğer bölgeler için de kullanılabilmektedir. Uygulanan botilinum toksini ter bezlerinden ter salgısını sağlayan bazı kimyasalları bloke ederek etki eder. Terleme botoksu 4-5 gün sonra görülmeye başlanır. Yaklaşık 4 ile 6 ay etkinliği devam eder. Terleme başladığında işlem tekrarlanabilmektedir. En sık yan etkisi geçici kas zayıflığıdır.
- Cerrahi yöntemler: Ter bezlerinin çıkarılması (koltuk altı terlemesinde); terlemede rol oynayan sinirlerin çıkarılması veya klips konulması (Sempatektomi) aşırı terleme tedavisi olarak yapılabilmektedir.
[widget-153]
Öneriler
- Tanı için dermatolaji uzmanı ile görüşünüz.
- Muayeneye gittiğinizde tanı için aşağıdaki soruların cevaplarını doktorunuza bildiriniz
Akrabalarınızda aşırı terleme şikâyeti olan var mı?
Uykuda iken terleme oluyor mu?
Aşırı terlemeyi ne zaman fark ettiniz?
Terleme sebebi ile sosyal hayattan ve aktivitelerden kaçınıyor musunuz?
Ne kadar sıkılıkta aşırı terliyorsunuz?
Sizce terlemenizi tetikleyen herhangi bir şey var mı?
- Ter önleyici (antiperspirant) ürünlerden en etkili sonucu almak için uymanız gerekenler;
Deodorant yerine ter önleyici (antiperspirant) ürünleri kullandığınızdan emin olunuz. Ter önleyici (antiperspirant) ürünler terlemeyi azaltır. Deodorantlar vücut kokusunu maskeler ya da durdurur ancak teri önlemez.
Ter önleyici (antiperspirant) ürünler kuru deriye gece yatağa girmeden önce sürülmelidir.
- Terleme günlüğü tutun
Aşırı terleme probleminde çoğu insanda bazı durumlar terlemeyi tetikler. Bu nedenle tetikleyicilerin belirlenmesi önemlidir. Hangi durumlarda daha fazla yardım almanız gerektiğini bilmenizi sağlar.
Tetikleyici faktörler: Sıcak, anksiyete (stres) hissi, bazı yiyecek ve içecekler (monosodyumglutamat içeren ürünler), kafein 'çikolata-kahve-çay', sıcak soslar, köri ve kimyon gibi baharatlardır.
- Ayak terlemesinde alınması gereken önlemleri aldığınızdan emin olun
Ayaklarınız ıslak ve nemli kalırsa ayak kokusu ve ayrıca enfeksiyon gelişim riski artar. Dermatologların önerileri:
- Sıcak havalarda sandalet giyiniz.
- Deri gibi doğal malzemelerden üretilen ayakkabılar giyiniz. Çünkü bu ayakkabılar hava sirkülâsyonu sağlar.
- Mümkün olan durumlarda ayakkabılarınızı çıkarınız.
- Nemi emen çoraplar giyiniz.
- Çorapları günlük ya da ıslaksa daha sık değiştiriniz.
- Çorapları tekrar giymeden önce yıkayınız.
- Ter önleyici (antiperspirant) ürünleri yatağa girmeden önce ayağınıza uygulayanız ve sabah uyandığınızda yıkayınız. Uygulamayı 3-4 gece art arda uygulayınız. Daha sonrasında haftada bir uygulayabilirsiniz.
Yazar: Doç. Dr. Sevil Savaş Erdoğan
